İran, Olası Bomba İçin Uranyum Zenginleştirmeye Hazır
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) Başkanı Rafael Grossi, Birleşmiş Milletler’e bağlı olarak İran’ın “birkaç ay içinde” – olası bir bomba için – uranyum zenginleştirmeye yeniden başlama kapasitesine sahip olduğunu belirtti.
Grossi, ABD’nin 22 Haziran’daki saldırılarının ciddi hasara neden olduğunu kabul ederken, tesislerin tamamen yok olmadığını ve Donald Trump’ın iddialarını yalanladı.
İran’ın nükleer kapasitesinin hala devam ettiğini vurgulayan Grossi, Tahran’ın birkaç ay içinde uranyum zenginleştirmeye başlama potansiyeline sahip olduğunu ifade etti.
Grossi, İran’ın halihazırda endüstriyel ve teknolojik kapasiteye sahip olduğunu belirterek, istedikleri takdirde bu faaliyetlere tekrar başlayabileceklerini söyledi.
İsrail, İran’ın nükleer silah üretme konusunda yaklaşmakta olduğunu iddia ederek 13 Haziran’da İran’daki nükleer ve askeri tesislere saldırmıştı.
ABD, daha sonrasında İran’ın Fordo, Natanz ve İsfahan’daki üç tesisini bombalayarak karşılık vermişti; ancak saldırıların neticesinde oluşan hasarın tam boyutu hala belirsizliğini koruyor.
İran’ın nükleer kapasitesinin hala devam ettiğini öne süren ilk kurum, Uluslararası Atom Enerji Ajansı olmuştur. Pentagon’un yaptığı 25 Haziran tarihli istihbarat değerlendirmesi, ABD’nin saldırılarının programı sadece aylarca geciktirdiğini öne sürdü.
Trump, İran’ın nükleer tesislerinin tamamen yok edildiğini iddia ederek öfkelendi ve medyayı “tarihin en başarılı askeri saldırılarından birini küçümsemekle” suçladı.
- Trump, Pentagon’dan sızdırılan İran raporunu haberleştiren gazetecilerin kovulmasını talep etti.
2015 yılında dünya güçleriyle imzalanan nükleer anlaşmaya göre, İran’ın ticari nükleer santraller için gereken %3,67 saflıkta uranyumu zenginleştirmesi yasaklanmış ve Fordo tesisinde 15 yıl boyunca herhangi bir zenginleştirmeye izin verilmemişti.
Ancak Trump, 2018’de anlaşmayı bomba yapımına engel olmakta yetersiz olduğunu iddia ederek iptal etti ve ABD’nin yaptırımlarını tekrar uygulamaya koydu.
İran, uranyum zenginleştirmesiyle ilgili kısıtlamaları ihlal ederek bir misilleme gerçekleştirmiştir.
IAEA’ya göre, 2021 yılında Fordo’da zenginleştirmeye devam eden İran, potansiyel olarak dokuz nükleer bomba üretebilecek %60 zenginleştirilmiş uranyumu biriktirmiştir.
İran’da İsrail Saldırılarında Ölen 60 Kişi İçin Devlet Töreni Düzenlendi
İran’da, çoğunluğu İsrail ile yaşanan 12 günlük çatışmanın ilk gününde hayatını kaybeden komutanlar ve bilim insanları için 28 Haziran’da devlet töreni düzenlendi. Yaklaşık 60 kişi için düzenlenen törene on binlerce kişi katıldı.
Enghelab Meydanı’nda gerçekleştirilen törende, tabutlar İran bayrağına sarılı şekilde alana getirildi. Etkinlik öncesi, halka törene katılma çağrısı medya aracılığıyla yapıldı ve otobüs ve metro seferleri ücretsiz oldu. Ayrıca, memurlara bir gün tatil verildi.
Ülkenin dini lideri Ali Hamaney, devlet törenine katılmadı. Törene katılan binlerce kişinin siyah giysiler giydiği, İran bayrakları salladığı ve öldürülen askeri komutanların resimlerini tuttuğu gözlemlendi.
- İsrail’in İran Saldırılarında Hayatını Kaybeden Üst Düzey Komutanlar Kimler?
İran Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan da törene katıldı. Tören alayının, yaklaşık 11 kilometrelik bir yürüyüşle Azadi Meydanı’na ilerlediği belirtildi ve en az dört kadın ile dört çocuğun toprağa verildiği bilgisi paylaşıldı.
- Hamaney: ‘Amerika’ya Sert Bir Tokat Attık’
13 Haziran’da başlayan ve 12 gün süren çatışmanın ardından ilan edilen ateşkesin doğrulandığı görülüyor. Her iki taraf da, yeni bir saldırı olmadığı sürece ateşkese riayet edeceklerini duyurdu ve çatışmaların sona ermesiyle zafer ilan etti.
ABD Başkanı Donald Trump ve yönetimi, İran’ın nükleer programının “ortadan kaldırıldığını” savunmaktadır.
Trump’ın Hamaney Mesajı
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, ülkenin nükleer tesislerinin ciddi şekilde zarar gördüğünü doğruladı ve Trump’ı eleştirerek İran’ın dini lideri Ali Hamaney’e yönelik açıklamalarını kınadı.
Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Hamaney’e yönelik ölümden kurtardığını ve “Teşekkürler, Başkan Trump!” demesini beklediğini ifade etti. Cuma günü Beyaz Saray’daki medya toplantısında BBC’nin sorusuna yanıt veren Trump, İran’ın uranyum zenginleştirmesi konusunda ilerleme kaydettiği istihbaratına dayanarak, yeni bir saldırı durumunda İran’a karşı harekete geçeceklerini belirtti.
İranlı yetkililer, İsrail saldırılarında 627 kişinin hayatını kaybettiğini açıklarken, İsrailli yetkililer ise İran’ın füze saldırılarında 28 kişinin öldüğünü kaydetti.
