Sovyet Devrimi’nin lideri Lenin, Tatar Türkü müydü? Sovyetler Birliği Merkez Komitesi Marksizm-Leninizm Enstitüsü tarafından çıkarılan “Lenin Biyografisi” adlı hacimli çalışmada, Lenin’in doğumu ve çocukluğu sadece iki sayfayla sınırlı. Benzer resmi araştırmalarda da Lenin’in kökü/soyu/ailesi hakkında fazla bir bilgi yok. Kuşkusuz bunun nedeni vardı; Bolşevikler insanların soyları ve kökenleriyle pek ilgilenmediler. Keza… O dönemdeki adıyla Zeki Velidov, “Ulyanov” adlı bir araştırmacının 19’uncu yüzyıl ortalarında Kazan vilayetindeki Rus olmayan kavimlerin ve Çuvaşların etnografyasına ait neşrettiği kitabı Lenin’e hediye ederken şöyle dedi: “Bu esere bakılırsa yazar Tatarca ve Çuvaşça biliyor. Siz de Kazan doğumlusunuz ve soyadınız Ulyanov. Yoldaş aslınızda Tatarlık var mı?” Zeki Velidi Togan’ın “Hatıralar”ında yazdığına göre, Lenin kitabı alıp teşekkür ettikten sonra, soy meseleleriyle hiç ilgilenmediğini, kitabın yazarının adını ilk kez duyduğunu ama araştıracağını söylüyor. Lenin’in, ne kökeni ne de “Ulyanov” adlı bir akrabası olup olmadığını araştırdığına ilişkin bilgi yok. Kız kardeşi ve yakın çalışma arkadaşı Anna Ulyanova-Yelizarova tarafından Bolşevik Devrimi’nin 10’uncu yılında ünlü Granat ansiklopedisi için yazdığı Lenin biyografisinde aileye ilişkin hiç bilgi yok. Lenin’in eşi Krupskaya’nın yazdığı üç ciltlik “Lenin’den Anılar” kitabında da bu konuya hiç değinilmiyor. Lenin’in Alman yoldaşı Clara Zetkin’in “Lenin’den Anılarım” adlı çalışmasında, Filistin kökenli tarihçi İngiliz Tony Cliff’in yazdığı Lenin biyografisi gibi birçok çalışmada Lenin’in kökenine ait pek bilgi yok. Bolşevikler Ekim Devrimi’nin kahramanı Lenin’in aile kökenini serf yani köle göstermek için çaba sarf etmişlerdi. Onlara göre Lenin’in soyundan çok, ait olduğu sınıfı önemliydi…
Lenin Kalmuk Türkü mü? Vladimir İlyiç Ulyanov, 10 Nisan 1870’te Kazan/Simbirsk’te doğdu. Bu kent Tatarların Ruslarla iç içe yaşadıkları bir yerdi. Rusya tarihi uzmanı Prof. dencaus’un Lenin’in aile şeceresine ilişkin bulduğu bilgiler şunlardı: Lenin’in büyük dedesi Vasiliy Ulyanov 1861 toprak reformundan çok önce özgürlüğüne kavuşmuş bir köleydi. Oğlu Nikolay Vasilyeviç Ulyanov terziydi. Ve eşi Kalmuk Türkü’ydü. Bu evlilikten Lenin’in babası İlya Nikolayeviç Ulyanov doğmuştu. “İlya Nikolayeviç, Rus Çarlığı’nın en ilginç özelliklerinden birinin temsilcisidir. Birbirinden tamamen farklı halkların ve uygarlıkların karışımıdır o. İlya Nikolayeviç Ulyanov, Rus’tur kuşkusuz, ama annesi Kalmuk’tur. Babası gibi Lenin de belirgin Asyalı özelliklerini, özellikle de çekik gözlerini, II. Katerina’nın bağımsızlıklarına son verdiği ve Rusya’da kalıp Budizm’den ya da İslam’dan vazgeçen Kalmukların yaşadığı Astrahan’da evlenen Moğol asıllı babaannesine borçludur.” Azerbaycan’ın efsanevi sosyalist öncülerinden Neriman Nerimanov da Lenin’in babaannesinin Kalmuk Türkü olduğunu yazmaktadır. Lenin’in babaannesi Kalmuk Türkü’ydü. Peki sadece bu iki araştırmacı mı bu görüşteydi? Akım Arutyunov “Lenin” adlı çalışmasının birinci cildinin “Soyağacı” bölümünde, Lenin’in büyük dedesinin yaşadığı Astragan bölge arşivlerinde bulunan belgelere atıf yapıyor. Lenin’in Kalmuk babaannesinin soyunu şöyle sıralıyor: “Herkesçe biliniyor ki, anne tarafından Lenin üç milletin kanını birden taşıyor (Yahudi, Alman ve İsveç). Baba tarafından ise Vladimir Lenin yani Ulyanov’un annesinin babası, Kalmuk kısmından Lukyan Smirnov’muş. Onun oğlu Aleksey Lukyanoviç Smirnov bağımsız toprak ağasıymış. 1808 de 23 yaşındaki Anna isminde kızını evlendirmiş. Anna’nın kocası ondan 30 yaş büyük ve bu da Lenin’in dedesi. Anna Alekseyevna 5 çocuk doğurdu ve son olanı İlya Nikolayeviç gelecekte Lenin’in babası oldu.” Etnoloji uzmanlarına göre, Lenin’in küçük yassı gözü tipik Kalmuk Türkleri’ne benziyordu. Ancak başka iddiayı dile getirenler de vardı… Detaylar için videomuzu izleyin.
Pınar Saraçoğlu
